• خانه
  • روش های خلاصه نویسی

روش های خلاصه نویسی

روش های خلاصه نویسی

روش های خلاصه نویسی دروس مختلف

خلاصه نویسی چیست؟

خلاصه نویسی یعنی بیان هدف در کوتاه‌ ترین عبارت. هدف از خلاصه‌نویسی آن است که خواننده، بدون صرف وقت بر روی جزئیات و نکات کم‌ اهمیت متن، به منظور اصلی نویسنده پی ببرد.
در خلاصه‌ نويسي علاوه بر ابزارهاي رايجي که هنگام مطالعه داريد تنها يک ابزار جدا گونه لازم دارد و آن دفترچه يادداشت مي‌ باشد از  خلاصه ‌نويسي در برگه‌ هاي پراکنده خودداري کنید چرا که با گذر زمان حجم يادداشت‌ها افزايش خواهد يافت و ترتيب آنها به هم خواهد خورد که پیدا کردن و مرتب نمودن آنها زمان و انرژي زیادی صرف میکند و کاري خسته کننده است و  با توجه به آنکه زمان در دوران کنکور برای ما ارزش بسیار دارد و از طرفی این نوع مطالب را باید در سه ماه‌ آخر مد‌نظر داشته باشیم و حجم کتاب‌ها، جزوات و مجموعه‌های تست بسیار می‌ باشد، این مطالب را در دفتری یا یک سررسید قدیمی که برای هر درس‌ در‌ نظر‌ گرفته‌ اید، واردکنید.
این دفتر حاوی مطالب زیر می‌باشد:

  1. نکات مهم و خلاصه‌ی مباحث کتاب یا جزوه که به طور مدام در یادگیری آن‌ ها مشکل داشتیم.
  2. شامل تست‌های غلط یا نزده در آزمون‌های آزمایشی، مجموعه‌ های تست و … با ذکر آدرس تست، خود تست و جواب آن.
  3. حاوی نکات و مطالبی که از منابع مختلف جمع‌ آوری کردیم و در منابعی که به طور مدام مطالعه می‌کنیم، نباشد. مثلاً نکاتی از جزوه‌ همکلاسی، DVD و یا برنامه‌ی آموزشی تلویزیون.

مطالعه این دفتر، زمان کمتری را می‌خواهد تا مطالعه چندین باره‌ ی مباحثی که دارای ارزش درسی پایین می‌باشد.

 

چگونه خلاصه نویسی کنیم ؟

برای شروع کار از کلاس درس شروع کنید یعنی در کلاس تمام مطالبی را که دبیر و استاد می گوید یادداشت کنید و کتاب یا جزوه‌ را‌حاشیه‌ نویسی‌ و‌ علامت‌ گذاری‌ نمایید، برای یادداشت برداری از متن باید آن را به طور سریع بخوانید و سعی کنید مطالب را به خوبی درک کنید و سپس از مطالبی که فهمیدید شروع به نوشتن مطالب کلیدی کنید یعنی یادداشت برداری فقط با کلمات ویژه خودتان باشد و نکات اساسی بیان شود یعنی یادداشت ها اصلا ً باز نویسی مطالب نباشد بلکه چکیده مطالب به صورت کلمات کلیدی باشد به طوری که با دیدن کلمه مفهوم مدنظر به یاد‌آید، در خلاصه نویسی ابتدا باید کلیات موضوع مورد توجه قرار گیرد و موضوعات به‌صورت‌ نمودار‌ درختی‌ رسم‌ شود‌ سپس‌ به‌ بررسی‌ جزئیات‌ پرداخته‌ شود. خوب است به مقاله انواع روش ها و تکنیک های تست زنی نگاهی بیندازید نقشه راهی به شما نشان میدهد.

 

انواع روش خلاصه نویسی

  • یادداشت برداری: برداشت کلیدی مفاهیم و یادداشت در دفتری جداگانه.
  • نمودار درختی: قسمت هایی مانند آرایه های ادبی، مطالب زیست که قابل دسته بندی باشد. این روش به این صورت است که مطالب را به شکل یک درختچه و شبکه به هم وصل شده که مطلب کلیدی در قسمت وسط قرار دارد می نویسید و سپس بقیه مطالب را مثل شاخه درخت به آن وصل می کنید.
  • حاشیه نویسی:  نوشتن مطالب کلیدی در حاشیه کتاب و جزوه به زبان ساده و قابل فهم خود.
  • خط کشیدن زیر جملات مهم: خط کشیدن زیر مطالب مهم و هایلایت کردن باعث می شود مطلب در هنگام مرور بیشتر مورد توجه قرار گیرد، این روش استفاده بیشتری برای دانش آموزان دارد.
  • رسم جدول: جدول باعث ایجاد نظم و انسجام در مطالب می شود.

نکته: در خواندن بار اول زیر جملات و کلمات مهم خط نکشید چون با اول است که می خوانید همه قسمت ها را خط می کشید و مطلب مهم و غیر مهم مشخص نمی شود.

 

روش-های-خلاصه-نویسی

 

تکنیک های خلاصه نویسی

در خلاصه نویسی باید دقت کنید که معمولاً ایده و نکته اصلی در دو جمله اول پاراگراف مطرح شود و بقیه پاراگراف توضیحات این مطب باشد اما این امر بدان معنی نیست که بقیه متن مهم نیست بلکه در ادامه متن باید به کلمات مهم مثل: نخست، مهمترین عامل ، بیشترین تاثیر، نکته اساسی، در نتیجه، هر، همه، بعضی (قید ها) و … بسیار توجه کرد.
با توجه به این‎كه در خلاصه نویسی، باید به « كاهش حجم نوشته » پرداخت، بی آن‎كه هدف نویسنده پیام اصلی نوشته و سخن از بین برود، بسیار اتفاق می‌افتد كه در خلاصه نویسی، انسان فكر می‌كند همه این مطالب، خوب و لازم است و در نهایت، آن‎ها را می‌آورد. در پایان می‌بیند كه خلاصه، چیزی از اصل مطلب كم نیست. این یا به عدم مهارت در خلاصه نویسی برمی‌گردد، یا به عدم آگاهی از محتوای آن‎چه خلاصه می‌شود، یا عدم دقت شخص در تفكیك مطالب مهم از كم اهمیت.
از این رو در خلاصه نویسی، تکنیک های خلاصه نویسی زیر پیشنهاد می‌شود:

  1.  مطالعه یا مرور کلی، پیش از اقدام به خلاصه نویسی.
  2. مشخص ساختن میزان و درصدخلاصه كه باید انجام شود.
  3. مشخص كردن موارد و مطالب اصلی و فرعی،‌ هنگام مطالعه.
  4. حذف مطالب غیر عمده و باقی گذاشتن نكات اصلی.
  5. حفظ امانت و اصالت در عبارات و محتوا.

 

مزایای خلاصه‌نویسی کنکور

مهم‌ترین دلیل برای خلاصه‌ نویسی کنکور، افزایش و آسان‌ خوانی متن است، چرا که با افزایش طول جمله بر حسب کلمه، و طول کلمه بر حسب حرف، خواندن دشوار می‌شود. تیم پشتیبانی و آمورزشی سورین در مسیر کنکور و چگونگی موفقیت شما می­تواند خلا های شما را پر کند و به بهترین شکل ممکن موفقیت در کنکور را با تکنیک های منحصر به فرد خود، شما را به رشته و دانشگاه دلخواه­تان برساند. برای استفاده از یک جلسه مشاوره رایگان عدد یک را به شماره 09333938062 ارسال یا به صفحه مشاوره کنکور سر بزنین.

 

خلاصه-نویسی

 

اشتباه نکنید!

منظور از خلاصه نویسی به هیچ وجه این نیست که تک تک کلمات کتاب را در دفترچه ای دیگر یادداشت کنید!دیده شده گاها دانش موزان خلاصه هایی می نویسند که حجیم تر از محتوی کتاب درسی است.
خلاصه نویسی می تواند حین مطالعه مبحث باشد.
به عنوان مثال هنگام مطالعه جامعه شناسی پس از مطالعه تیتر کلی انچه از آن قسمت برداشت شده یادداشت شود. و یا پس از پایان مطالعه باشد.
به عنوان مثال پس از پایان یک درس از ریاضی فرمول ها را به زبان خود نوشته و برای هر تیپ از سوالات یک مثال خوب نوشته و حل شود.
به طور کلی برای دروسی مثل ریاضی، مسائل اقتصاد، قسمت عروض، علوم و فنون ادبی، آرایه های ادبی, قواعد عربی و زبان و از روش دوم و دیگر دروس متنی و دیگر دروس از روش اول استفاده کنید.

 

در جریان کلاس ریاضی چه کار هایی باید انجام دهیم؟؟

  1.  در زمانی که استاد مفاهیم را بیان می کنند کامل روی موضاعات تمرکز کنید برای خودتان سوال ایجاد کنید، مثال های ساده بسازید و تصویر سازی کنید، اگر موضوعی را نفهمیدید بپرسید و یا در کنار آن علامت بزنید که پس از کلاس روی آن فکر کنید.
  2. مهمترین بخش یادگیری ریاضی حل مثال است، اگر مبحثی را برای اولین بار یاد می گیرید از سوالات ساده شروع کنید و به طور کاملا تشریحی سوالات را حل کنید، اولین سوالات پس از یادگیری مفاهیم روی درک و ارتباطات ذهنی شما تاثیر گذار هستند.
  3. پیش از حل سوال توسط دبیر حتما خودتان فکر کنید حتی اگر غلط حل کنید مهم نیست مهم این است که هرچه به ذهنتان می رسد بنویسید و وارد این بازی شوید، نوشتن چیزهایی که در ذهنتان هست باعث می شود اشتباهاتتان را به خاطر بسپارید، اعتماد به نفستان در حل مسئله افزایش پیدا کنند و راه حل ها مسائل را بتوانید راحت تر طبقه بندی کنید.
    دانش آموزان زیادی هستند که پس از شرکت در کنکور یا آزمون عنوان می کنند سوالات را می فهمیدم ولی نمی تونستم حل کنم یا جواب آخر پیدا کنم، مشکل این دانش آموزان دست به قلم نشدن است شما پس از یادگیری مفاهیم باید ارتباط دست و ذهنتان را تقویت کنید و سرعت ببخشید. ریاضی درسی است که اگر اصولی بخوانید به صورت نمایی خلاقیت و سرعتتان رشد خواهد کرد.
    شما با تماشای فوتبال فوتبالیست نمی شوید وارد بازی شوید اوایل شاید کمی سخت باشد ولی اگر کمی مقاومت کنید راه می افتید.
  4. پس از حل سوال توسط خودتان راه حل دبیر را کامل ببینید و با خودتان فکر کنید آیا راه های دیگری برای حل سوال وجود دارد؟؟ یا اگر صورت سوال تغییراتی کرد راه حل چه تغییری می کند؟؟ راه تان تا چه حد درست بوده؟؟
  5. نکات و مفاهیم را با خودتان سر کلاس تکرار کنیدکه در ذهنتان تثبیت شود، در هر تست یا سوال سعی کنید از نظر هندسی آن در ذهنتان تصور کنید، شما زمانی ریاضی را درک کنید که بتوانید تصور کنید.
  6. برای کم شدن اشتباهاتتان در کلاسهای محاسباتی اشتباهاتتان را یک دفتر یادداشت کنید و سعی کنید اشتباهاتتان را دسته بندی و مرور کنید.

 

بهترین روش خلاصه نویسی برای کنکور

در این قسمت از مقاله می خواهیم به بررسی بهترین روش های خلاصه نویسی بپدازیم تا با کمک این روش ها بتونیم همه ی درس هایی که مطالعه میکنیم را خلاصه نویسی کنیم و در برنامه مطالعاتی خودمون به راحتی اوت درس ها را مطالعه کنیم.

  • از ماژیک هایلایت استفاده کن
  • از خودکار رنگی غافل نشو برای جزوه نویسی
  • اول توجه به کلیات و بعد جزئیات! با فلش برای خودت نمودار شاخه ای بکش بعد توضیح های جزئی رو به صورت خلاصه رو به روش بنویس
  • اول زیر مباحث مهم خط کشی کن بعد مطالب رو خلاصه نویسی کن
  • لیست کردن کلمات کلیدی و فلش زدن موارد مرتبط به هم
  • تاريخ ها و اسامی مهم رو به صورت پاورقی پایین کتاب یادداشت کن یا روی کاغذ یادداشت های کوچک چسب دار بنویس و بالای کتاب بچسبون
  • گذاشتن فضای خالی در خلاصه نویسی برای آیتم های جدید که معلم توضیح میده
  • دفتر یا برگه خلاصه نویسی جدا برای هر مفهوم و هر درس که درهم نشن

 

خلاصه نویسی درس های عمومی کنکور

یک درس را انتخاب کنید. دروس مشابه آن را پیدا کنید، مثال برای زبان فارسی دروس نگارش یا دروس دستور زبان یا دروس املا و به  طور مثال برای دینی دروس 5 تا 9 دینی 2 یا دروس 14 تا 16 دینی 3. این دروس را باید کنار هم بنویسید. چون به یک مفهوم  می‌پردازند.

عربی: اول قواعد، سپس کارگاه ترجمه، بعد کلماتی که بلد نیستید، سپس کلمات جمع مکسر، مترادف و متضاد. لغات مستقیما در کنکور نمی آیند ولی در درک کطلب یاریتان می کنند.

دینی: آیات را با متن درس مطابقت دهید، آیات را بین متن درس تقسیم کنید، پیام آیات و اندیشه و تحقیق فراموش نشود. مخاطب آیات مهم اندها!

زبان فارسی: املا، نگارش، بیاموزیم، دستورزبان و … را جدا کنید. استثناها فراموش نشود!

ادبیات: اعلام را از متن کتاب جدا کنید(مثلا این که در کتاب پیش اسم دختر پیران ویسه چی بود!) سپس اعلامی که از آخر کتاب نمی دانید بنویسید. لغات مهم و توضیحات فراموش نشود.(لغات مهم یعنی لغاتی که معنی کنایی دارند، مثلا متهم گردانید: به شک افتاد، یا به تقریبی: به مناسبتی) کنایه ها هم مهم اند.

زبان: گرامر در کنکور مورد توجه است و لازم است که آنرا بدانید. لغات مهم و گرامر را یادداشت کنید.

 

چگونه فارسی را خلاصه نویسی کنیم؟

این کتاب باید خلاصه نویسی ها یه صورت موضوعی باشد تا درس به درس به طور مثال به جای اینکه درس یک را خلاصه برداری کنید هر مبحث را به صورت جداگانه خلاصه برداری کنید، برای مبحث لغت و املا از کتابچه های لغت استفاده کنید و آن را مرور و تکرار کنید، قرابت بعد از حل تست، تست های سخت را ستاره دار کنید تا دوباره به سراغ آنها بروید و نکات مهم را در دفتری یادداشت کنید، آرایه و زبان فارسی را به روشی که برایتان راحت تر است خلاصه نویسی کنید.

 

خلاصه نویسی عربی

لغات را نیاز به کتاب لغت دارید و اصلا صلاح به نوشتن همه لغات نیست توسط خودتان نیست، بعد از خواندن کتاب لغت قسمت هایی را که فراموش کردید هایلایت کنید و قسمت قواعد آن را از روش های خلاصه نویسی بالا استفاده کنید و بعد از تست زدن نکات جدیدی را که یاد می گیرید به خلاصه های خود وارد کنید.

 

نحوه خلاصه نویسی دینی

یک درسی مثل دین و زندگی بهترین حالت استفاده از حاشیه نویسی برای آیات و هایلایت کردن قسمت های مهم متن است. یک روش دیگر می توان با قسمت های به هم مرتبط را با حروف یکسان مشخص کنید تا در هنگام خواندن مطالب منسجم باشد.

 

خلاصه نویسی زبان انگلیسی برای کنکور

ابتدا جایز است بودجه بندی را بدانیم زیرا اهمیت بودجه بندی جهت جلوگیری و اتلاف وقت در مطالعه دروس است چرا که قطعا دانستن رویکردهای طراحی سوال، در استراتژی و نحوه مطالعه بسیار اهمیت دارد. هم چنین اینکه بدانید هر فصل از هر پایه چقدر اهمیت دارد مهم است. و اما در زیر بودجه بندی در زبان را مشاهده می کنید. همانطور که واضح است که بخش های واژگان و درک مطلب از اهمیت بیشتری برخورادرند پس عاقلانه تر است اگر تمرکز بیشتر بر این دو قسمت داشته باشیم.

  • واژگان: 8 سوال
  • گرامر: 4 سوال
  • کلوز تست: 5 سوال
  • درک مطلب: 8 سوال

 

واژگان کنکور

موفقیت در تست زنی این قسمت به تنهایی 32 درصد را برای شما به ارمغان خواهد آورد. چندان اهمیتی ندارد که زبانتان در چه سطحی است تنها عامل مهم پشت کارتان است. پس از همین حالا شروع کنید و روزی ده کلمه یاد بگیرید. دقت داشته باشید که حفظ کردن کلمات به تنهایی تاثیری ندارد بلکه باید این واژگان را در انواع جملات مطالعه کرده و انواع کاربردهایش را یاد بگیرید.

 

گرامر کنکور

توجه داشته باشید که پاسخ دهی گرامر یعنی 4 سوال از 25 سوال ، 16 درصد درس زبان را شامل می شود. برای مهارت پیدا کردن در تست زنی گرامر بهتر است که کتاب درسی را منبع قرار دهید اما برای یادگیری بیشتر می توانید از کتاب های دیگر هم بهره ببرید.

گرامر هر درس را به صورت جداگانه یادداشت کرده و از درس خلاصه برداری کنید. همچنین تست های تالیفی و کنکوری نیز می توانند بسیار برای این بخش مفید باشند.

 

درک مطلب کنکور

بخش مهم دیگر کنکور زبان که ارزشی به اندازه قسمت واژگان دارد و به اندازه 32 درصد به تراز شما اضافه خواهد کرد، قسمت درک مطلب است.

برای پاسخگویی مناسب به قسمت درک مطلب، تمرین و تکرار را فراموش نکنید. ابتدا سوالات را با دقت خوانده و سپس خواندن متن را شروع کنید. با به کارگیری این تکنیک متوجه خواهید شد که به کدام جملات متن توجه بیشتری کنید و درواقع به دنبال جواب سوال هایی که خوانده اید در متن بگردید. هیچگاه متن را به فارسی ترجمه نکنید و آنها را به صورت انگلیسی یاد بگیرید.

 

کلوزتست کنکور

با پاسخگویی به این بخش می توانید 20 درصد دیگر به تراز خود اضافه کنید. باید اشاره کنیم که یکی از سوالات این قسمت شامل گرامر نیز می شود. پس حتما روی بخش گرامر سرمایه گذاری کنید تا ضعف در این قسمت ، روی کلوزتست نیز تاثیری نداشته باشد.

برای اینکه در این بخش علکرد بهتری داشته باشید به نکاتی که در زیر اشاره کرده ایم دقت کنید.

در این بخش، قسمت خالی باید با بهترین کلمه تکمیل شود، پس به پیوستگی و تاثیری که بخش واژگان بر کلوز تست دارد نیز پی میبریم. همچنین سوال گرامری که در کلوزتست طرح می شود بیشتر مربوط به افعال مجهول می شود پس هر روز برای این قسمت تمرین کرده و تست بزنید که تست های تالیفی کمک خوبی برای شما خواهند بود.

 

خلاصه‌ نویسی درس‌های تخصصی کنکور

تمامی درس‌ های عمومی و تخصصی را باید برای کنکور خلاصه‌ نویسی کنید. این موضوع موجب می‌شود که شما در زمان کنکور با مشکلی مواجه نشوید. مرور خلاصه‌ نویسی قبل از کنکور تسلط داوطلبان را افزایش می‌دهد. ما در این قسمت به طور کوتاه، خلاصه‌نویسی درس‌های تخصصی را به شما توضیح می‌دهیم

خلاصه نویسی ریاضی و فیزیک

فرمول های فیزیک را به همراه یکای آن بهتر است به صورت جدول هایی مرتب جمع بندی کنید و با هر بار مرور به صورت مرتب فرمول ها را یاد آوری کنید، حفظیات فیزیک را در همان دفتر خلاصه نویسی کنید. و همچنین برای ریاضی سوالات مهم و فرمول ها را به صورت دسته بندی شده در دفتر خلاصه نویسی خود بنویسید.

 

نحوه خلاصه نویسی شیمی

بهترین روش خلاصه برداری برای شیمی استفاده از حاشیه نویسی در این کتاب است، همچنین ساختار این کتاب به گونه ایست که حاشیه های خالی زیادی دارد، ولی قسمت فرمول و محاسبات و واکنش های این کتاب را در دفتر خلاصه خود بنویسید.

 

روش خلاصه برداری زیست شناسی

کتاب زیست با وجود قید های زیاد و تست خیز و نکات زیاد و شکل های مهمی که همیشه مورد توجه طراحان کنکور است را به سختی می توان در دفتری دیگر خلاصه برداری کرد. بهترین حالت برای این درس اضافه کردن صفحه ای به کتاب برای حاشیه نویسی و وارد کردن نکاتی که یاد می گیرید به صورت ساده تر از متن کتاب درسی از زبان خودتان است.

سوالات مهم و فرمول ها را به صورت دسته بندی شده در دفتر خلاصه نویسی خود بنویسید.

نکته: برای شیمی و زیست خلاصه ها حکم کلیات را دارند و بعد از خواندن آن باید به سراغ جزییات کتاب درسی بروید.

 

حسن ختام

خلاصه نویسی مهم ترین رکن درس خواندن هست! و درس بسیار با خلاصه نویسی میتواند لقب آسان بر خود گیرد.

درس خواندن اسان است خیلی هم اسان است! اما به شرط اینکه تکنیک رو بلد باشیم!

شاید هر دو نفری که در حال غرق شدن در دریا باشند خیلی تلاش کنند! ولی آن که شنا بلد باشد نجات پیدا میکند! چه بسا دوست شما روزی 15 ساعت مطالعه کند و غرق شود!

و شما با فراگیری این تکنیک ها روزی 5 ساعت مطالعه کنید و نجات یابید! کسی چه میداند!

شما با تکنیک خلاصه نویسی میتوانید دروس خود را تا روز کنکور بار ها و بارها مرور و دوره کنید!  و روز کنکور هیچ چیزی فراموش شما نشود!

پس دست به کار شوید ! یک خودکار ابی و یک رنگ دیگر بردارید! و در مرور دوم خود خلاصه نویسی کنید! و ده ها بار مرور کنید!

مطمئن باشید موفق خواهید شد!

آیا شما خلاصه نویسی میکنید؟ راه های دیگری برای خلاصه نویسی دارید با ما به اشتراک بگذارید منتظر سوالات شما در این باره هستیم برای ما کامنت بذارید.

5 دیدگاه

    1. سلام فرمول نویسی کنید و کنار هر فرمول توضیحات و استثناعات را یادداشت کنید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *